7 rzeczy, z których powinniśmy przestać się tłumaczyć

Kiedy w towarzystwie pojawia się temat związany z troską o opinię innych ludzi, niemal wszyscy bez wahania stwierdzą, że mają ją w nosie. Nikt nie martwi się o to, co inni pomyślą, nikogo nie trapią plotki na własny temat, nikt nie bierze do siebie negatywnych osądów, a jednocześnie wszyscy mają ogromną potrzebę tłumaczenia się ze wszystkiego, co potencjalnie mogłoby na ten osąd wpłynąć. Czasem ten pozorny luz bywa jedynie pozą. Kiedy spoglądamy na własne zachowania z innej perspektywy, bardzo często odkrywamy, że w pogoni za dobrą opinią, staliśmy się największymi prześladowcami dla siebie samych.

Odkryłam u siebie tę ogromną potrzebę tłumaczenia się kilka miesięcy temu. Wszystko, co nie wpisywało się w konwenans, wywoływało potrzebę usprawiedliwiania się – najpierw przed samą sobą, a potem przed całym światem. To sprawiało, że zaczynałam czuć się winna nawet w sprawach tak oczywistych jak weekendowy relaks. Postanowiłam z tym walczyć. Nie jest to walka stuprocentowo skuteczna, ale widzę postępy, a to w tego typu wyzwaniach najważniejsze. Dziś dzielę się kilkoma sprawami, za które tak wielu z nas zupełnie niepotrzebnie przeprasza.

Wydawanie pieniędzy[separator type=”thin”]

Uwielbiamy tłumaczyć się z naszych zakupowych wyborów, szczególnie tych odstających od normy. Gdy tylko pozwolimy sobie na coś lepszego, droższego niż zazwyczaj, pojawiają się wyrzuty sumienia, a zaraz po nich usprawiedliwienia. Nie zliczę, jak wiele razy tłumaczyłam się przed znajomymi i rodziną z powodu zakupu telefonu takiej, a nie innej marki. „Ty chyba nie masz co robić z pieniędzmi”, „Za tyle, to ja bym kupił coś o wiele lepszego”, „Płacisz tylko za markę” – słyszałam to przy każdej tego typu rozmowie i za każdym razem próbowałam przedstawiać powody mojej decyzji, które oczywiście do nikogo nie docierały. Dziś po prostu ucinam temat. Dokonuję świadomych wyborów, które mnie satysfakcjonują, co więcej, kupuję za własne pieniądze i nie ma potrzeby, bym wyjaśniała komukolwiek dlaczego wydaję je w taki, a nie inny sposób.

Taka potrzeba tłumaczenia się często towarzyszy również osobom, które mają zainteresowania związane bezpośrednio lub pośrednio z kupowaniem przedmiotów. Obojętnie czy to gadżeciarze, kosmetykoholiczki, czy modelarze, wszyscy pewnie nie raz usłyszeli: „Po co ci tyle tego?”, wszyscy również zapewne próbowali się usprawiedliwiać. Nie warto. To my powinniśmy czuć się dobrze z tym, co kupujemy, nie znajomi, rodzina, czy sąsiadka spod trójki.

Wczesne chodzenie spać[separator type=”thin”]

W szkole podstawowej respekt budziły przechwałki o późnym chodzeniu spać. Późne zasypianie było domeną dorosłych, a młody człowiek zawsze do tej dorosłości dąży. Gdy tylko okazywało się, że ktoś chodzi spać po dobranocce, był obiektem drwin kolegów. Nie wiem, na ile to w nas zostaje, ale często spotykam się ze zdziwieniem otoczenia, gdy ktoś stwierdza, że zasypia przed godziną 21 czy 22. Wówczas najczęściej zaczynają się tłumaczenia, że praca, do tego remont, przeziębienie, zmęczenie, zupełnie jakby wczesne zasypianie było czymś gorszącym. Sen jest podstawą jakiegokolwiek funkcjonowania, dlatego chodzenie spać wtedy, gdy organizm się tego domaga powinniśmy uznawać za najnormalniejszą rzecz pod słońcem, a nie powód do usprawiedliwień.

Odpoczynek, relaks, obijanie się[separator type=”thin”]

Żyjemy w czasach kultu produktywności. Z każdej strony zasypują nas radami jak robić coś lepiej, szybciej, wydajniej. Wszędzie słyszymy o motywacji, rozwoju osobistym, efektywnym wykorzystywaniu czasu. Z myślą: „Nic samo nie przyjdzie” spędzamy kolejne godziny przed komputerem, a kiedy w końcu przychodzi moment wytchnienia, budzą się w nas wyrzuty sumienia.

To sfera, w której najdłużej walczę z potrzebą tłumaczenia się. Dawniej mail od klienta w środku weekendu sprawiał, że od razu włączałam komputer, ewentualnie przepraszającym tonem odpisywałam, że zajmę się tym w poniedziałek. Zdarzało się nawet, że twierdziłam, że jestem na wyjeździe, zamiast przyznać, że jak każdy potrzebuję czasem odpocząć – zwłaszcza w weekend. Z niejasnych powodów czułam się winna, że w danej chwili oglądam serial, bądź czytam książkę, zamiast zająć się pracą. Tłumaczyłam się nawet przez własnym chłopakiem z faktu, że chcę sobie zrobić totalnie wolną sobotę, bez robienia czegokolwiek. Wszyscy zasługujemy na chwilę wytchnienia, nie powinniśmy przed nikim usprawiedliwiać faktu, że z tej chwili korzystamy. Nikt nie jest robotem, zdolnym do pracy bez przerwy.

Bałagan, którego nie ma[separator type=”thin”]

Standardowy tekst powitalny podczas wizyty w polskim domu: „Nie wystrasz się bałaganu, bo wiesz, dużo pracujemy ostatnio i jakoś tak nie było kiedy…”. Naoglądaliśmy się ładnych obrazków z Instagrama i wydaje nam się, że mieszkanie godne pokazania gościom to mieszkanie z rozkładówki w piśmie o wnętrzach. Jeśli takiego nie posiadamy, dobrze się trochę usprawiedliwić. Nawet, gdy sprzątamy przed przybyciem gości, to zdanie ciśnie się na usta tak na wszelki wypadek – gdyby jednak zauważyli, że coś nie jest idealne. Czasem warto ugryźć się w język i pozwolić by każdy sam zdecydował, co widzi – gwarantuję, że w większości przypadków nikomu nie przyjdzie na myśl słowo „bałagan”.

Niewiedza[separator type=”thin”]

Rozmowa przy kawie schodzi na tematy filmowe, pada tytuł kultowej pozycji, której nie znasz, a zaraz po nim tradycyjne: „Ale jak to, nie widziałeś?”. Mnożysz w głowie wymówki, że jakoś tak wyszło, okazji nie było, w ogóle ta tematyka nie do końca Cię interesuje, albo nie! Nie lubisz aktorki, która tam gra! Tak, to zdecydowanie najlepsze wytłumaczenie, które sprawi, że nie wyjdę na głupka. Tymczasem wystarczy przyznać, że nie widzieliśmy tego filmu i… nie ma w tym nic dziwnego – na świecie jest całe mnóstwo filmów. Nikt nie jest w stanie wiedzieć wszystkiego o wszystkim, nikt również nie ma takiego obowiązku.

Sposób spędzania wolnego czasu[separator type=”thin”]

Znasz imiona wszystkich uczestników Warsaw Shore, marzysz o miłości w stylu Chucka i Blair z Gossip Girl, a może zapisałaś się na naukę rumby na fali popularności Tańca z gwiazdami? Cokolwiek by to nie było, jedno jest pewne – gdy tylko ktoś się o tym dowie, będziesz mnożyć usprawiedliwienia. „Oglądam dla śmiechu”, „Patrzę, bo nic innego nie leci” i tym podobne. Nie wiem skąd wziął się ten trend robienia w życiu jedynie rzeczy ambitnych i podniosłych. Wszyscy potrzebujemy czasem rozrywek, które pozwolą nam się odmóżdżyć, wyłączyć, dowartościować i nie ma w tym nic dziwnego.

Ostatnio zauważyłam również coraz większą potrzebę usprawiedliwiania wakacyjnego lenistwa pod palmą. Ludzie dzielą się na lubiących spędzać czas aktywnie i tych, którzy najlepiej odpoczywają, leżąc na plaży i sącząc drinka. Z niewiadomych powodów ci pierwsi mają tendencję do krytykowania tych drugich, ci drudzy z kolei do tłumaczenia się. Twierdzą, że nie było co zwiedzać, wymyślają powody uniemożliwiające wycieczki po okolicy, zamiast po prostu przyznać: „Spędziłem wakacje w ten sposób, bo miałem na to ochotę”. Kropka. Niczego więcej nie trzeba wyjaśniać.

Zjedzenie ostatniego kawałka ciasta[separator type=”thin”]

Tu nie warto się rozwodzić – kto pierwszy, ten lepszy, szkoda czasu na szukanie wymówek.